شخم زدن نقش اساسی در سلامت کلی زمین دارد. در شخم زدن خاک رویی باغ توسط تراکتور برداشته می شود و خاک نرم تر و تازه تر را همراه با مواد مغذی بیشتر جهت کشت تحویل می دهد.
مزیت شخم زدن در اواخر پائیز:
- شخم زنی اجازه کاشت زودتر در بهار را می دهد چون از اواخر پائیز تا اوایل بهار زمان بیشتری برای تبدیل و تجزیه مواد آلی خاک وجود دارد.
- حشرات، موجودات بیماری زا و علف های هرز با زیرو رو شدن خاک در معرض هوای سرد زمستانی قرار می گیرند و از بین می روند.
- جهت جلوگیری از فرسایش خاک بهتر است یک محصول زمستانی پرورش بدهیم. به همین منظور زمین را باید در پاییز شخم زد تا خاک را برای بذر آماده کند.
هنگام شخم زدن بهتر است به موارد زیر نیز توجه گردد:
- در تپه های ساحلی یا زمین های شیب دار شخم زدن پاییزی توصیه نمی شود زیرا در این محیط ها خاک در تمام طول زمستان به خاطر بارش های تند در معرض فرسایش قرار می گیرد.
- شخم زدن در اواخر پاییز نیز ایده خوبی است اما هوا به شدت سرد است و زمین بیش از حد سفت می شود. در نتیجه شخم زدن سخت تر انجام خواهد گرفت.
- برای خاک های شنی و جاهایی که شخم زدن سطحی است بهتر است شخم بهاره صورت بگیرد.
- شخم زدن چند هفته بعد از برداشت زمین، میتواند آلودگی را وارد خاک کند و باعث شود که علف های هرز جدیدتر شروع به رشد کنند و در زمین باقی بمانند.
از دیدگاه برخی دیگر شخم زدنی زمین در فصل بهار نیز زمان مناسبی است زیرا زمین از سرمای زیاد خلاص شده و نرم تر است. اما اگر در مناطقی کشت می کنید که بادهای شدید دارد. بهتر است در فصل رشد گیاه زمین را شخم نزنید.
خصوصیات بافت خاک جهت شخم زدن
رطوبت خاک باید مناسب و متعادل باشد. نه خیلی خیس باشد و نه بیش از حد خشک. خاک خیس با شخم کردن فشرده می شود و به دلیل اینکه مواد مغذی که قابل جذب برای گیاه باشد، محلول در آب هستند در خاک خیلی خشک نمی تواند جذب گیاه شود و رشد گیاه را مختل می کند.
مراحل شخم زدن زمین
- در ابتدای امر هدف خود را از شخم زدن زمین مشخص و زمان مناسب را تعیین کنید و
- سپس یک جهت مناسب را برای شخم زنی انتخاب کنید و هرگز در وسط کار، آن را تغییر ندهید. البته رعایت این نکته با تراکتور کار راحتی است.
- حال باید عمق های مختلف را در خاک ایجاد و خاک را زیر و رو کنید. راحت ترین نوع شخم کردن این است که خاک زیری را بالا بیاورید و آن را عوض کنید.
- بعد از اتمام کار شخم زنی، برای غنی کردن خاک مقداری کود گیاهی به آن اضافه کنید.